Operator maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego

1. CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie operator maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

• przygotowywania surowców do produkcji wyrobów spożywczych z wykorzystaniem maszyn i urządzeń;
• wytwarzania półproduktów i wyrobów gotowych z zastosowaniem maszyn i urządzeń;
• obsługiwania maszyn i urządzeń stosowanych do produkcji wyrobów spożywczych;
• magazynowania wyrobów gotowych z wykorzystaniem urządzeń magazynowych iśrodków transportu wewnętrznego.

2. WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Kształcenie w tym zawodzie, ze względu na różnorodność produkcji w przemyśle spożywczym, wymaga, od początku okresu kształcenia, ukierunkowania na obsługę maszyn i urządzeń związanych z wybranym działem produkcji artykułów spożywczych i napojów

Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie operator maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego powinna posiadać pracownię technologiczną wyposażoną w: stanowiska komputerowe dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia) z pakietem programów biurowych, drukarki (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska), stanowisko komputerowe dla nauczyciela z drukarką, ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym; części maszyn oraz modele maszyn iurządzeń stosowanych w produkcji wyrobów spożywczych, zestaw przepisów prawa dotyczących produkcji wyrobów spożywczych, rysunki techniczne i schematy maszyn i urządzeń stosowanych w produkcji wyrobów spożywczych, instrukcje obsługi i dokumentacje techniczno-ruchowe maszyn, aparaturę kontrolno-pomiarową stosowaną wprzetwórstwie żywności, dokumentację techniczną i schematy instalacji technicznych zakładów produkujących wyroby spożywcze, schematy i katalogi urządzeń: energetycznych, do uzdatniania wody, oczyszczania ścieków i powietrza, schematy iplansze poglądowe z zakresu produkcji wyrobów spożywczych.

Kształcenie praktyczne powinno się odbywać w przedsiębiorstwach przetwórstwa spożywczego związanych z wybranym działem produkcji artykułów spożywczych i napojów oraz innych podmiotach stanowiących potencjalne miejsce zatrudnienia absolwentów szkół kształcących wzawodzie.

3. MINIMALNA LICZBA GODZIN KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół, przewidzianego dla kształcenia zawodowego w danym typie szkoły, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnychdla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionej wzawodzie.

4. MOŻLIWOŚCI UZYSKIWANIA DODATKOWYCH KWALIFIKACJI W RAMACH OBSZARU KSZTAŁCENIA

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie operator maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego po potwierdzeniu kwalifikacji TG.02. Produkcja wyrobów spożywczychzwykorzystaniem maszyn iurządzeńmoże uzyskać dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie technik technologii żywności po potwierdzeniu kwalifikacji TG.17. Organizacja i nadzorowanie produkcji wyrobów spożywczychlub w zawodzie technik przetwórstwa mleczarskiego po potwierdzeniu kwalifikacji TG.18. Organizacja inadzorowanie produkcjiwyrobów mleczarskichoraz uzyskaniu wykształcenia średniego lub średniego branżowego.

5. EFEKTY KSZTAŁCENIA

Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych jest niezbędne osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się:

Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów

• (BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy:
  • rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska iergonomią;
  • rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;
  • określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa ihigieny pracy;
  • przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;
  • określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników wśrodowisku pracy;
  • określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;
  • organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
  • stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
  • przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
  • udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.
• (PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej:
  • stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;
  • stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;
  • stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;
  • rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;
  • analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;
  • inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;
  • przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;
  • prowadzi korespondencję związaną zprowadzeniem działalności gospodarczej;
  • obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;
  • planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;
  • planuje działania związane z wprowadzaniem innowacyjnych rozwiązań;
  • stosuje zasady normalizacji;
  • optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.
• (JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo:
  • posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;
  • interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli iwyraźnie, wstandardowej odmianie języka;
  • analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;
  • formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;
  • korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.
• (KPS). Kompetencje personalne i społeczne:
  • przestrzega zasad kultury i etyki;
  • jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;
  • potrafi planować działania i zarządzać czasem;
  • przewiduje skutki podejmowanych działań;
  • ponosi odpowiedzialność za podejmowane działania;
  • jest otwarty na zmiany;
  • stosuje techniki radzenia sobie ze stresem;
  • aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;
  • przestrzega tajemnicy zawodowej;
  • negocjuje warunki porozumień;
  • jest komunikatywny;
  • stosuje metody i techniki rozwiązywania problemów;
  • współpracuje w zespole.

Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru turystyczno--gastronomicznego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(TG.b)

• PKZ(TG.b)Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: operator maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego, piekarz, cukiernik, wędliniarz, technik technologii żywności, technik przetwórstwa mleczarskiego, przetwórca ryb:
  • stosuje przepisy prawa dotyczące produkcji wyrobów spożywczych;
  • określa wartość odżywczą produktów spożywczych;
  • wyjaśnia rolę drobnoustrojów w produkcji wyrobów spożywczych;
  • charakteryzuje zmiany biochemiczne, fizykochemiczne i mikrobiologiczne zachodzące podczas produkcji i przechowywania wyrobów spożywczych;
  • rozróżnia metody utrwalania żywności i określa ich wpływ na jakość i trwałość wyrobów spożywczych;
  • interpretuje rysunki techniczne i schematy maszyn i urządzeń stosowanych wprodukcji wyrobów spożywczych;
  • rozróżnia części oraz zespoły maszyn i urządzeń;
  • rozróżnia maszyny i urządzenia stosowane w produkcji wyrobów spożywczych;
  • posługuje się instrukcjami obsługi maszyn stosowanych w produkcji oraz dokumentacją technologiczną;
  • rozpoznaje instalacje techniczne stosowane w zakładach przetwórstwa spożywczego;
  • rozpoznaje urządzenia do uzdatniania wody, oczyszczania ścieków i powietrza oraz urządzenia energetyczne;
  • posługuje się aparaturą kontrolno-pomiarową stosowaną w przetwórstwie spożywczym;
  • określa zagrożenia dla środowiska związane z przemysłowym przetwórstwem żywności isposoby zapobiegania tym zagrożeniom;
  • identyfikuje zagrożenia bezpieczeństwa żywności i monitoruje krytyczne punkty kontroli wprocesach produkcji oraz podejmuje działania korygujące zgodnie zzasadami GHP (ang. Good Hygiene Practice), zasadami GMP (ang. Good Manufacturing Practice) isystemem HACCP (ang. Hazard Analysis and Critical Control Point);
  • stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie operator maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego:

• Produkcja wyrobów spożywczych z wykorzystaniem maszyn i urządzeń (TG.02)

1. Przygotowywanie surowców, dodatków do żywności i materiałów pomocniczych Uczeń:

• dobiera surowce, dodatki do żywności i materiały pomocnicze do produkcji wyrobów spożywczych;
• przeprowadza ocenę organoleptyczną surowców, dodatków do żywności i materiałów pomocniczych;
• wykonuje czynności związane z przygotowywaniem surowców, dodatków do żywności i materiałów pomocniczych;
• użytkuje maszyny i urządzenia stosowane do przygotowywania surowców, dodatków do żywności i materiałów pomocniczych;
• dokumentuje przebieg pracy maszyn i urządzeń zgodnie z procedurami systemu HACCP (ang. Hazard Analysis and Critical Control Point) w przemyśle spożywczym.

2. Prowadzenie procesów produkcji wyrobów spożywczych Uczeń:

• rozróżnia technologie produkcji wyrobów spożywczych;
• dobiera parametry technologiczne do produkcji wyrobów spożywczych;
• posługuje się dokumentacją technologiczną dotyczącą produkcji wyrobów spożywczych;
• wykonuje czynności związane z prowadzeniem procesów produkcji wyrobów spożywczych;
• użytkuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji wyrobów spożywczych;
• przeprowadza ocenę organoleptyczną półproduktów i wyrobów gotowych w poszczególnych fazach procesu technologicznego;
• prowadzi procesy technologiczne z zachowaniem Zasad Dobrej Praktyki Produkcyjnej GMP (ang. Good Manufacturing Practice), Dobrej Praktyki Higienicznej GHP (ang. Good Hygiene Practice) oraz systemem HACCP (ang. Hazard Analysis and Critical Control Point).

3. Magazynowanie wyrobów gotowych i przygotowanie ich do wysyłki Uczeń:

• określa warunki magazynowania wyrobów gotowych;
• wykonuje czynności związane z magazynowaniem wyrobów gotowych;
• wykonuje czynności związane z ekspedycją wyrobów gotowych;
• użytkuje środki transportu wewnętrznego;
• przestrzega Zasad Dobrej Praktyki Produkcyjnej GMP (ang. Good Manufacturing Practice), Dobrej Praktyki Higienicznej GHP (ang. Good Hygiene Practice) oraz systemu HACCP (ang. Hazard Analysis and Critical Control Point) podczas magazynowania wyrobów gotowych i przygotowania ich do wysyłki.